Ceza hukuku, suç teşkil eden fiilleri, bu fiillere uygulanacak cezaları ve ceza usullerini belirleyen bir hukuk dalıdır. Bir toplumun güvenliğini ve düzenini sağlamak için en temel kuralları içerir. Ceza hukuku, devletin cezalandırma yetkisini kullanmasını düzenlerken, aynı zamanda bireylerin de haksız yere cezalandırılmasını önlemeyi amaçlar.
Kanunsuz Suç ve Ceza Olmaz İlkesi: Bir fiilin suç sayılması ve bu suça ceza verilmesi için, o fiilin kanunda açıkça tanımlanmış olması gerekir.
Masumiyet Karinesi: Bir kişi, suçu kesinleşmiş bir mahkeme kararıyla kanıtlanana kadar masum kabul edilir.
Kusurluluk İlkesi: Bir kişiye ceza verilebilmesi için, işlediği suçun bilincinde ve iradesinde olması, yani kusurlu olması gerekir.
Kişisellik İlkesi: Cezalar yalnızca suçu işleyen kişiye uygulanır, başkasına devredilemez.
Ceza hukuku, geniş bir yelpazede suç ve ceza konularını ele alır. Başlıca konular şunlardır:
Şahsa Karşı Suçlar: Kasten veya taksirle adam öldürme, yaralama, hakaret, tehdit gibi suçlar.
Mala Karşı Suçlar: Hırsızlık, dolandırıcılık, mala zarar verme gibi suçlar.
Devlete Karşı Suçlar: Devletin güvenliğine veya anayasal düzenine karşı işlenen suçlar.
Topluma Karşı Suçlar: Uyuşturucu madde ticareti, zimmet, sahtecilik gibi suçlar.